به نام خدا

ضمن تشكر و قدرداني از زحمات و راهنمائيهاي بي دريغ استاد محترم آقاي شريفي كه بنده را در تهيه و تدوين اين تحقيق ياري فرمودند بر حسب وظيفه و تكليف الهي و انساني و با نهايت خضوضع و فروتني در مقابل استاد ارجمندم

و با تشكر از مدير و معلمان مدرسه راهنمايي روستاي آكوجان  منطقه رودبار شهرستان .

فصل اول

 

 

 

کلیات            

 

مقدمه :

اختلالات تغذيه اي بزرگترين مسئله بهداشتي عصر ما را بوجود آورده است . زيرا به موجب ارزشيابي ، نصف يا دو ثلث مردم دنيا دچار اين اختلال هستند . سوء تغذيه و رابطه آن با بهداشت از موارد بسيار مهم در عقب ماندگي ملل مستضعف جهان مي باشد كه ارتباط تنگاتنگي با رشد مغزي و ذهني و قدرت ، كارايي و پيشرفت تحصيلي دانش آموزن دارد . كودكاني كه به تغذثه و بهداشت انها كم توجهي شده باشد قدرت و كارايي كمتري دارند . در معاشرت با ديگران كم حوصله هستند و خوب نمي انديشند و تمام اعضاي بدن آنها شرايط يك فرد سالم را ندارد . خوش رو و شاد نيستند .

لذا اينجانب وظيفه دانستم كه بررسي نمايم كه آيا بين تغذيه و بهداشت و افت تحصيلي دانش آموزان رابطه وجود دارد يا نه ؟ و اگر رابطه دارد اثرات سوء آن بر افت تحصيلي دانش آموزان تا چه حدي مي باشد ؟

 

 

طي مشاهداتي كه در مدت 3 سال يابقه كاري كه داشته ام متوجه شده ام كه دانش آموزاني كه رنگشان زرد است افسرده هستند ودچار لاغري مي باشند و از لحاظ تحصيل پايين هستند البته افت تحصيلي عوامل زيادي را شامل مي شود از قبيل : محيط ، درآمد ، فرهنگ خانوادگي ، هوش اما دانش آموزاني كه بدون تغذيه در كلاس درس حاضر مي شدند و بهداشت مناسب نداشته اند بيشتر توجه من را به خودشن جلب نموده كه اين دانش آموزان افت تحصيلي آنها بيشتر از ساير دانش آموزاني بوده است كه تغذيه و بهداشت مناسب داشته اند و لذا اين تفكر در من ايجاد شد كه :

آيا بين تغذيه و بهداشت و افت تحصيلي رابطه وجود دارد يا نه ؟

آيا بين تغذيه و بهداشت رشد ذهني رابطه اي وجود دارد ؟

چگونه مي توان در جهت رفع اين معضل اقدام نمود ؟

وظيفه مسئولين در اين رابطه چيست ؟ براي پاسخگويي تحقيقي را انجام داده ام .

 

 

يكي از نيازهاي اساسي كودكان تغذيه و بهداشت مناسب است .

غذا و بهداشت باعث مي شود كه مغز به فعاليتهاي حياتي خود ادامه دهد . و ادامه زندگي بدون تغذيه و بهداشت امكان پذير نمي باشد . از طرفي ديگر افت تحصيلي در مدارس با توجه ه اثرات اقتصادي و روحي و رواني كه بر جامعه كودك مي گذارد بسيار حائز اهميت بوده است و با توجه داشتن به رابطه تغذيه و بهداشت و افت تحصيلي و پيامدهاي اقتصادي و اجتماعي و روحي و رواني بايد توجه خاص نموده و به ياري خداوند متعال اين معظل را در جامعه ريشه كن نماييم تا كودكاني شاداب و سرزنده داشته باشيم و انسانهايي توانمند تحويل جامعه نمائيم.

 

 

 

کاربست یافته ها:

 

تحقیق حاضر برای دوری از مکررات سعی کرده است که تاثیر کمیته امداد را بر سطح زندگی خانواده نشان داده و شرایط درسی دانش آموزان را نشان دهد .لذا افراد ذی صلاح بازخورد آن را می توانند مشاهده نمایند.

همچنین تاثیر خوردن صبحانه نیز در نمرات دانش آموزان به صورت نمودار آورده شده که برای محققین آینده می تواند جالب باشد.

از همه مهمتر نتایج تحقیق می تواند معلمین را در جهت افزایش شناخت فیزیولوژیکی دانش آموزان یاری رسانده و آنها را برای تهیه برنامه های آموزشی متناسب با دانش آموزان یاری نماید.

 

 

 

 

 

 

فصل دوم

 

 

 

ادبیات(مبانی نظری) و پیشینه

 

 

 

سوء تغذيه يك حالت غير طبيعي است كه در نتيجه كمبود نسبي يا مطلق يك يا چند ماده مغذي اساسي و يا مصرف زياده از حد احتياج مواد غذايي در انسان ظاهر مي شود .سوء تغذيه ممكن است توام با تظاهرات باليني بوده باشد و يا حالات ضعيف يا خفيف ان آثار ظاهر ي نداشته باشد و فقط با آزمايشات قابل سنجش و تشخيص باشد . اصطلاح سوء تغذيه پروتئين كالري (Protein – Calorie-Malnutrition) كه به اختصار به آن P.C.M گفته مي شود براي بيان تمام حالتهاي مختلف سوء تغذيه كه ناشي از كمبود نرژي و بروتئين است ، به كار مي رود .همچنين كم غذايي يا عدم تامين پروتئين ها ، چربي ها ويتامين ها مي باشد كه باعث لاغري مزمن ، رنگ پريدگي ، زردي و افسردگي در كودكان مي شود . آثار كمبودهاي غذايي (پروتئين كالري)در حالتهاي نهايي به دو شكل شناخته شده اند .

الف – كواشيوركور يا درم در نتيجه فقر غذايي

ب- مارسموس تغذيه اي يا لاغري مفرط در نتيجه كمبود كلي مواد غذايي به مدت نسبتا طولاني

كوارشيوركور : كوارشيوركور كه به زبان بومي افريقايي يعني (ابتلاء به بيماري پس از تولد نوزاد بعدي ) و اين بدان جهت است كه در منطقه مورد مطالعه كودكان تا زماني كه از شير مادر استفاده مي كرده اند بسيار سالم و زيبا و پر نشاط بوده ، رشد جسمي و عقلي انان به هيچ وجه از كودكان كم سن اروپايي خود كمتر نبوده ولي به محض اينكه به علتي ، مخصوصا تولد اولاد ديگري آنان را از شير مي گرفتند ، چون رژيم غذايي كه جانشين شير مادر مي شد ، رژيمي بود كه از لحاظ پروتئين خيلي فقير و حاوي مقدار زيادي مواد نشاسته اي بود ، لذا كودك به اين بيماري مبتلا مي شد از همين جا علائم كوارشيور ظاهر مي شد .

علائم اين بيماري ابتدا در پشت دستها ، پاها و يا صورت ورم نمايان مي شود و در صورت بيمار گرد و به قرص ماه شبيه مي شود كمبود وزن تغييرات پوستي به صورت قرمزي پوست ، موها خشك و كم پشت شده و ديگر جلاي طبيعي را ندارد و گاهي تغيير رنگ مي دهد .

لذا با ديدن علائم فوق ، والدين كودك را جهت درمان فوري بايد به پزشك معرفي كنند.

ب-ماراسموس تغذيه اي : اين بيماري بيشتر در دوران قحطي و كمبودهاي شديد و يا هنگامي كه كودك به علت ابتلاء به بعضي بيماريها نتواند غذاهاي مصرف شده را هضم و جذب كند عارض مي شود . مهمترين عارضه اين بيماري اسهال در كودكان كمتر از يك سال است و طي چند ماه وزن كودك بدون تغيير و يا حتي كاهش پيدا مي كند . پوست چين خورده و صورت كودك لاغر مي شود . اين كودكان مقاومت طبيعي خود را از دست مي دهند و بايد جهت درمان به پزشك معرفي شوند .

بهداشت يعني داشتن يك زندگي سراسر از نشاط و شادابي چه به صورت يك فرد بوده و چه به صورت يك عنصري از جامعه و پيروي افراد جمعه از يك سلسله دستور هاي بهداشتي و دوي جستن از رفتارها و عادتهاي غير بهداشتي توجهي كه شخص به بهداشت خود مي كند نشان دهنده ارجي است كه بر خود مي نهد عدم رعايت بهداشت ، نشاط و شادابي را از فرد سلب كرده و باعث بيماري و افسردگي فرد مي شود و علايم باليني آن در بينايي ، شنوايي ، دهان و دندان ، پوست ، مو و دستگاه گردش خون و تنفس ظاهر مي گردد . برخورداري از خدمات بهداشتي ، درماني يكي از حقوق مسلم فرد و اجتماع است و جسم و روان سالم مردم يكي از زيربناهاي مهم پيشرفت جامعه را تشكيل مي دهد . ظاهر آراسته هر انساني به درست ايستادن ، درست راه رفتن ، تميز بودن لباس و متناسب بودن آن بستگي دارد . با مشاده عكس اين ظواهر اين كودكان جهت درمان و معاينه پزشكي به مراكز بهداشتي معرفي مي گردند .

افت تحصيلي دانش آموزاني را در بر مي گيرد كه مردود شده و يا به عللي مدرسه را ترك مي كنند و يا از مدرسه اخراج مي شوند وقتي از افت تحصيلي صبحت مي شود.اكثريت مردم درصد دانش آموزان مردود و يا در ضمن دانش آموزان را كه ترك تحصيل كرده و يا اينكه هر دو گروه را به عنوان افت تحصيلي در نظر مي گيرند . اگر چه دو گروه نامبرده نسبت به كل دانش آموزان بخشي از افت تحصيلي را شكل مي دهند ولي بايد دانست افت تحصيلي تنها به اين گروه محدود نمي شود بلكه افت تحصيلي مفهومي تري دارد كه بايد اين موضوع در رابطه با نظام آموزش و پرورش و مفهوم تعليم و تربيت مورد بررسي قرار گيرد . يعني اينكه بايد در زمينه افت تحصيلي تمام عناصري كه در تحقق هدفهاي آموزش و پرورش دخالت دارند و مورد ارزشيابي دقيق قرار گيرد . به عبارت روشن تر ابتدا بايد افت تحصيلي را نظر كمي و كيفي مورد بررسي قرار دارد تا اينكه علت اصلي آن مشخص گردد .

الف) افت كمي : افت كمي عبارت است از درصد دانش آموزاني كه در يك دوره آموزشي به علتهاي متعددي مردود شده و يا ترك تحصيل كرده اند و در نتيجه نتوانسته اند اين دوره را با موفقيت به پايان برسانند كه حاصل آن عبارت است از زيان هاي مالي براي جامعه و اثرات رواني اجتماعي نامطلوب براي دانش آموزان و والدين و سلامت جامعه مي باشد .

ب ) افت كيفي : منظور از افت كيفي در نظام آموزش و پرورش نارسائيهاي است كه اين نظام را براي رسيدن به تحقق هدفهاي خود دچار مشكل كرده و در نتيجه تفاوت هاي زيادي در بين دانش و مهارت فارغ التحصيلان و هدفهاي تعيين شده بوجود مي آيد .

انحراف از تغذيه متعادل و كافي، وضع تغذيه اي دانش آموزان را مختل مي كند و به تدريج به بروز بيماري هاي تغذيه اي منجر مي گردد. بي اشتهايي عصبي و پرخوري، دو مشكل عمده در اين زمينه به شمار مي روند.

سوء تغذيه عمومي همراه با كاهش چشمگير وزن واضح ترين تظاهرات باليني بيماري بي اشتهايي عصبي است. ميزان شيوع بي اشتهايي عصبي اندكي كمتر از 1 درصد در بين دختران جوان است و ميزان وقوع آن در بين مردان نسبت به زنان حدود 20/1 مي باشد عقيده بر اين است كه بي اشتهايي عصبي در بين مبتلايان، وسيله اي است براي محافظت از خود. يعني يك دختر جوان آسيب پذير كه از دورنماي رشد كردن، جداشدن از خانواده، مستقل شدن، يا كنار آمدن با تمايل جنسي خود هراس دارد. آن را به كار مي گيرد. اين تعارضات در نتيجه تنش هاي درون خانواده به ويژه اختلالات بين والدين تشديد مي شود. و ممكن است اصولاً همين تنش هاي به وجود آورنده چنين تعارضاتي باشد به نظر مي رسد كه چنين انديشه اي مقبول است و بايستي آن را پذيرفت. زيرا اساساً بيماري در دختران جوان، بلافاصله پس از بلوغ، كه انتظارات تغييريابندة آنها از جامعه مدرن برايشان سردرگمي ايجاد مي كند، رواج بيشتري دارد. برخي اختلالات جسمي را بايد بخشي از خود بيماري دانست. از اين گروه مي توان به اختلالات غدد داخلي خاص اين بيماري مثلاً آمنوره در زنان و فقدان فعاليت جنسي در مردان اشاره كرد. به همين ترتيب كاهش دماي مركزي بدن-عوارض قلبي و اختلالات كبدي از ديگر عوارض جسمي قابل ذكر در اين رابطه اند. درمان اين اختلالات به يك روش چند جانبه و منظم مشتمل بر برنامه غذايي و درمان خانوادگي نياز دارد. اهداف درماني شامل بازگرداندن مجدد وزن و اعمال طبيعي و برقراري دوباره روش صحيح غذا خوردن است.

خصوصيات رفتاري مشخصه بيماري مبتلا به پرخوري عصبي دوره هاي تفنني غذا خوردن و پرخوري خارج از كنترل مي باشد. بيمار به علت مشغول شدن ذهنش به غذا و ميل مقاومت ناپذيرش به پرخوري غالباً با دلتنگي، تحرك پذيري، اختلال در تمركز حواس و حتي افكار مربوط به خودكشي مواجه است و به منظور تخفيف اثرات چاق كننده غذاي خورده شده به انجام اعمالي از قبيل تحريك خود به استفراغ مبادرت مي كند يادآوري اين نكته لازم است كه پيشگيري و مراقبت از دانش آموزان مبتلا به بي اشتهايي عصبي و پرخوري هرچند نياز به كار گروهي با اعضاي مختلف پرستار، مددكار اجتماعي، روان شناس، پزشك و امكانات آزمايشگاهي دارد، ولي بيش تر كارشناسان بهداشت مدارس، به خصوص مراقبان بهداشت مدارس اند كه با گفتگوهاي مكرر و پي جويي از مشكلات رواني و رفتاري خانواده گره هاي ايجادكننده عارضه را يافته، با فراهم كردن زمينه هاي رفتاري مناسب، تقويت اعتماد به نفس و كمك به بيمار براي حل مشكل، مي توانند گامي مؤثر در جهت بهبود وي بردارند. تقريباً در تمام كشورهاي درحال توسعه و سوء تغذيه و عفونت شيوع گسترده اي دارد از شايع ترين انواع آن مي تواند سوء تغذيه مربوط به كمبود پروتئين ها انرژي و عفونتها و بيماريهاي مربوط به دستگاه تنفس را نام برد. از طرف ديگر سوء تغذيه و عفونت ريشه در مشكلات بهداشتي دارد كه مانع از يادگيري در كودكان سنين مدرسه مي گردد. مثلاً ضعف بينايي و عيوب شنوايي از عواملي هستند كه مستقيماً در ارتباط با عفونتها و كمبود مواد مغذي مي باشند. براساس اطلاعات مكتسبه از كشورهاي در حال توسعه پيش بيني مي گردد كه براي توسعه كيفيت كار مدارس ابتدايي بايد اقداماتي در زمينه توسعه بهداشت و بهبود تغذيه دانش آموزان صورت گيرد. مداخلات بهداشتي و تغذيه اي هدفدار در اين كشورها مي تواند كمك زيادي به پيشرفت تحصيلي دانش آموزان نمايد و از افت تحصيلي در مدارس ابتدايي بكاهد بنظر مي رسد كه در ارتباط با پنج مشكل اساسي بهداشت و تغذيه در زمينه شيوع و شدت تاثير احتمالي آنها بر ميزان يادگيري در كار مدارس ارائه استراتژيهاي مداخله اي مناسب به اندازه احساس مسئوليت در درمان آنها اهميت دارد. سوء تغذيه و اختلالات ناشي از كمبود آهن، پروتئين ها.

 

 

 

وقف به مسائل بهداشتي، انسان را در استفاده كامل از زندگي سراسر آميخته با نشاط و شادابي چه به صورت يك فرد و چه به صورت عضوي از جامعه كمك و ياري مي كند در اين هنگام است كه انسان به دامنه وسيع و ارزش سلامت و بهداشت پي مي برد. به نيازمنديهاي بهداشتي خود و نيز به اهميت سلامت خانواده و جامعه ديده بيناتري مي نگرد. هركس با مراعات بهداشت قادر است از لحاظ جسماني، رواني و اجتماعي در وضع مناسبي قرار گيرد. وظيفه اي را كه نسبت به خود و افراد خانواده و جامعه خود دارد بخوبي ادا كند سلامت هرگز به عنوان هديه به دست انسان نمي رسد مگر آن كه براي تحصيل آن تلاش كرد. اصول و معيارهاي بهداشتي را دقيقاً مورد توجه قرار دهد. هر انسان بايد نسبت به نظافت و پاكيزگي بدن خود مقيد باشد و استحمام به موقع را هرگز فراموش نكند استحمام و نظافت پوست، بوي بد بدن را از بين مي برد. باعث تسكين و آرامش عمومي مي شود و احساس شادي را در انسان ايجاد مي كند. استحمام روزانه يا يك روز در ميان هر دو مقبول است. پس باتوجه به نكات مهم قابل ذكر است كه دانش آموزاني كه بهداشت فردي را رعايت نمي كنند نمي توانند آن شادابي و طراوت لازم را در كلاس داشته باشند و نمي توانند در محيط كلاس آرامش لازم را داشته باشند اين عامل خود باعث عدم يادگيري او مي شود و باعث افت تحصيلي او مي شود. همچنين در مورد بهداشت دهان و دندان هر دانش آموز بايد مرتباً به مسواك دندانهاي خود اهميت دهد. بعضي از دانش آموزان به علت اينكه در خانواده هايي زندگي مي كنند كه توان مالي ندارند و به بهداشت دهان و دندان فرزندان خود اهميت نمي دهند. و غافل از اينكه سلامت دندان، خود مي تواند باعث پيشرفت تحصيلي و شادابي فرزندان آنها شود. و عدم رعايت اين بهداشت خود به افت تحصيلي و شادابي مي انجامد. از طرف ديگر عدم رعايت بهداشت خود مي تواند بر بينايي كودك اثر سوء داشته باشد در اين صورت است كه سهل انگاري در اين مورد مي تواند به سلامت چشم و بينايي كودكان آسيب بيشتري مي رساند و كودكاني كه از نظر بينايي ضعف داشته و از عينك طبي نيز استفاده نيم كنند نمي توانند مدتي را به مطالعه بپردازند و باعث خستگي زودرس او در كلاس درس ميشود. در اين مدت يادگيري او ضعيف مي شود. و خود اين بزرگترين عامل به عنوان افت تحصيلي دانش آموزان شود. يكي ديگر از رعايت بهداشت، داشتن حس شنوايي سالم مي باشد بينايي و بروز اختلالات در اعضاي مختلف بدن در افت تحصيلي تاثير دارد. بري سلامت بدن استفاده از رژيم غذايي مناسب و سرشار از ويتامين ها را هرگز نبايد فراموش كرد. زير استفاده از غذايي لازم و كافي و جنبش و حيات كارايي و فعاليت، رضايت خاطر، نشاط زندگي و قدرت مبارزه با مشكلات در انسان تامين مي شود. و علاوه بر آن سلامت و بهداشت نسلهاي بعدي نيز تضميم مي گردد.

پس بايد دانش آموز از غذاي سالم استفاده نمايد مواد غذايي كه احتمال آلوده شدن و فاسد شدن آن مي رود نظير آب آشاميدني تصفيه نشده و آلوده، سبزيها و ميوه هاي نشسته غذاهاي كنسرو شده مشكوك، شير و ساير فرآورده هاي دامي غير پاستوريزه و آلوده استفاده نكنند. صرف سه وعده غذاي اصلي يعني صبحانه، ناهار، شام توصيه بهداشتي آن است كه صبحانه بطور كامل، ناهار به اندازه متعارف و معمول و غذاي شام سبك و مختصر در نظر گرفته شود. و در فاصله بين دو غذا از خوراكيهايي استفاده كنند كه موجب سلب اشتها نشود.

نتيجه اينكه كودكاني كه بهداشت غذاي آنها اهميت داده نشده و صبح ها بدون صبحانه در كلاس درس حاضر مي شوند در مقايسه با كودكاني كه صبحانه مقوي و مغذي ميل كرده اند از نظر يادگيري تفاوت چشمگيري دارند پس خوردن غذاي كامل مخصوصاً صبحانه خود عامل مهمي در يادگيري و عدم رعايت آن باعث ناتوانايي در يادگيري كودكان مي شود

1-وراثت: صفات جسمي و رواني هر انسان تا اندازه اي به وسيله طبيعت ژنهاي او به هنگام لفاح تعيين مي شود. ساختمان ژنتيك ثابت است و پس از باروري نمي توان آن را تغيير داد. اينك تعدادي از بيماريها داراي منشا ژنتيك شناخته شده اند مانند هنجارهاي كرموزومي اختلالات متابوليسم، عقب ماندگي ذهني، بعضي از انواع ديابت، بيماري فاوسيم و بنابراين تعيين سلامت تاحدي به تشكيلات ژنتيك انسان بستگي دارد. از ديد سازمان بهداشت جهاني هر شخصي بايد به صورت هرچه كاملتر توانائيهاي ژنتيك ارثي خود را بروز دهد. اين هنگامي مقدور است كه سالم بدنيا آمده باشد. و بتواند در ارتباط سالم با محيط زيست خود به زندگي ادامه دهد.

2-محيط زيست: محيط زيست به مجموعه دنياي بزرگي گفته مي شودكه انسان را در بر گرفته است اين واقعيت ثابت شده كه محيط زيست بر رفاه جسمي رواني و اجتماعي كساني كه در آن زندگي مي كنند تاثير مستقيم دارد. دامنه عوامل زيست محيطي از تامين آب، مسكن، تنش هاي رواني و اجتماعي و ساختار خانوادگي گرفته تا نظام هاي اجتماعي و اقتصادي جامعه را در بر مي گيرد. اجزاي زيست محيطي از يكديگر مجزا نيستند، بلكه چنان در يكديگر تنيده و درهم رفته اند كه واقع بينانه تر آن است كه محيط زيست انسان هنگام توجه به اثر آن در سلامت جامعه به صورت كلي و جامع در نظر گرفته شود. اگر محيط زيست مساعد باشد شخص مي تواند از همه توانائيهاي جسمي و رواني استفاده كامل بنمايد. متاسفانه در وضع كنوني بر اثر دخالت هاي نارواي انساني در محيط زيست و برهم خوردن تعادل اكوسيستم ها نظير تهي شدن منابع طبيعي و ايجاد انواع آلودگيهايي از قبيل آلودگي آب، هوا، خاك، تجمع مواد زايد و آلوده كننده ها در محيط و ... سلامت و بهداشت انسانها مورد تهديد جديد قرار گرفته است در اين رهگذر آنچه از اثر سوء بحرانهاي زيست محيطي نصيب آدمي شده است از دگرگوني اعمال مهم فيزيولوژيك احساس ناراحتي و كاهش طول عمر گرفته تا بيماريهاي حاد را كه در شرايط بحراني ميتوانند به مرگ انسانها منتهي شود شامل بهداشت است.

3-وضعيت اقتصادي و اجتماعي: وضعيت اقتصادي و اجتماعي افراد بر سطح بهداشت و سلامت آنان بسيار تاثير گذار بوده است و در اين زمينه عوامل زير را تعيين كننده دانسته اند:

4-درآمد سرانه: اين عامل به عنوان عملكرد وضع كامل اقتصادي پذيرفته شده است. چرا كه در بسياري از كشورهاي رو به پبشرفت توسعه اقتصادي و بالابودن درآمد سرانه عامل عمده در كاهش ابتلا به امراض، افزايش طول عمر و بهبود كيفيت زندگي بوده تعيين كننده قدرت خريد استاندارد زندگي و همچنين عامل مهمي در دسترس مردم به خدمات بهداشتي درماني است. بررسي ها نشان داده اند كه در خانواده هاي فقير و پراولاد هزينه سرانه مواد غذايي كمتر است و در نتيجه كمبودهاي غذايي و سوء تغذيه شايع ترين است. سوء تغذيه اگرچه مستقيماً موجب مرگ و مير نمي شود ليكن بر رشد جسمي و روحي اثر مي گذارد و بيماريهاي عفوني را افزايش مي دهد.

5-سواد و آموزش: عامل عمده ديگر مؤثر بر وضعيت سلامت افراد جامعه سطح آموزش به ويژه سطح آموزش زنان است. به طوري كه بررسي و وضعيت بيسوادي در سطح جهان رابطه تنگاتنگ با فقر، سوء تغذيه، بيماري و بالا بودن ميزان مرگ و مير شيرخواران و كودكن در كشورهايي دارد كه درصد بيسوادي در آنها بيشتر است. براساس آمارهاي منتشر از سوي سازمان يونسكو در سال 1990 از مجموع 963 ميليون بيسواد بالاي 15 سال و در سطح جهان 920 ميليون نفر آنان در كشورهاي درحال توسعه زندگي مي كنند. كارشناسان مسائل رشد و توسعه اظهار مي دارند كه توسعه دانش و فن آوري به عنوان اصلي ترين اهرم پيشرفت صنعتي و اقتصادي تنها در ساية آموزش و پرورش و سطح مطلوبي از سواد افراد جامعه ميسر است و در اين مقوله از رابطه مهم سواد و سلامت نبايد غافل بود چرا كه بسياري از رفتارهاي بهداشتي را به دنبال سوادآموزي جامعه مي توان گسترش داد و سطح بهداشت افراد را ارتقاء بخشيد.

6-اشتغال: در دنياي امروز انسانها مجبورند در تلاش با مشكلات گوناگون دست و پنجه نرم كنند و خطرهاي فراواني را به جان خريده تن به سموم جان گداز بسپارند و مضرات اشعه مرگ زا را تحمل كنند و گاهي شرايط محيط كار به اندازه اي سخت و ناگوار است كه اگر دانش بشري كمك نكند و مشكلات را هموار نسازد نه تنها كار و فعاليت بلكه حيات هم در آن شرايط غيرممكن مي گردد.

7-خدمات بهداشتي: مقصود از خدمات بهداشتي، بهبود وضعيت سلامت جامعه است. مثلاً ايمن سازي كودكان مي تواند بر بروز يا وفور بعضي از بيماريها اثر بگذارد تدارك آب آشاميدني سالم مي تواند ابتلا و مرگ و مير بيماريهاي منتقله به وسيله آب را كم نمايد مراقبت زنان باردار در كاهش مرگ و مير مادران به علل ناشي از بارداري سهمي دارد. براي اينكه خدمات بهداشتي مؤثر باشند بايد بطوري عادلانه توزيع شوند و بطور مستمر در اختيار همگان قرار گيرد. همه اين موارد در آنچه تحت عنوان خدمات بهداشتي اوليه ناميده مي شود به نظر مي رسد كه راهي براي رسيدن به سلامت بيشتر است، گنجانده شده اند.

8-نظام سياسي: بهداشت با نظام سياسي كشور هم مرتبط است. خلاصه كلام آنها تنها عامل مؤثر در سلامت و رفاه جامعه بعد پزشكي نيست و سهم بالقوه بخش هاي ديگر در سلامت افراد روز به روز بيشتر شناخته شده و آشكار مي گردد. مضافً براينكه افراد در طبقات بالاتر اجتماعي و اقتصادي در مقايسه با افراد كه در طبقات پايين تر قرار دارند شانس بيشتري براي اجتناب از هر نوع بيماري و ناتواني و سالم ماندن دارند و همچنين تفاوتهايي در خطرآفرين براي مردان در مقايسه با زنان وجود دارد. و تنوعاتي در جنبه هاي واضح سلامت در زندگي در نقاط مختلف قابل مشاهده است. اين امر به اين حقيقت اشاره دارد كه تعيين كننده هاي عمده سلامت طبقات جامعه شغل، شرايط اقتصادي، موقعيت جغرافيايي و ... مي باشد

 

امروزه ديگر كسي نسبت به نقش تغذيه در سلامت و يادگيري ترديد ندارد و وقتي از رشد و نمو صحبت مي شود مي بينيد كه غذادر اين زمينه نقش مهمي به عهده دارد . غذا نقش مصالح ساختماني برا براي رشد و نمو ايفا مي كند . غذا در تامين انرژي نياز است هم چنين گرم بودن بدن به معناي سوختن مداوم مواد غذايي در بدن ، دستگاه تنفس ، انديشه ، تفكر و ... همه به نحوي با تغذيه و مواد غذايي ارتباط مستقيم دارند به همين جهت هنگامي كه كودك به سن مدرسه مي رسد و وارد مدرسه مي شود هم به سلامت او بايد توجه كرد و هم بايد براي رشد بعدي و اماده سازي او نسبت به كمبودهاي گذشته انديشه كرد . بنابراين بايد به تغذيه دانش آموزان با دقت خاص توجه شود . متاسفانه در اغلب كشورهاي در حال توسعه عده زيادي از كودكان سنين مدرسه از آموزش و پرورش و تغذيه در معرض خطر قرار دارند .بر اساس چند مطالعه تحقيقاتي ، ارتباط ميان شاخص هاي تغذيه اي و شاخص هاي مدرسه اي مثل سطح نمرات ، سن ورود به مدرسه ، حضور ذهن پيشرفت تحصيلي IQ (بهره هوشي) و مهارت هاي عملي و فكري شامل تمركز در كلاس درس مشخص شده است . بر اساس نتايج حاصل از اين تحقيقات در شرايط كنترل شده اي از نظر كيفيت مدرسه و توانايي معلم ، قدرت فكري و كار عملي دانش آموزاني كه داراي وضعيت تغذيه اي پايين بود و ارتباط مهم و مثبتي بين وضعيت تغذيه اي و توانايي ذهني و پيشرفت تحصيلي وجود داشته است به رغم تاكيد بسيار بر لزوم صرف صبحانه توسط دانش آموزان متاسفانه ارزش كافي براي اين امر قائل نشده ، بسياري از دانش آموزان بدون صرف صبحانه به مدرسه مي روند.گاهي اوقات مكن است خانواده پولي هم به فرزند خود بدهد آن وقت اين دانش آموز به جاي خريد مواد غذايي پر ارزش، مواد غذايي اي مانند چيپس ، پفك و شكلات خريداري كند. دانش آموزي كه صبحانه نخورده است كسل است و قند خونش پايين مي آيد. به دنيال آن انرژي وي براي يادگيري كم شده از قدرت حل مسائل رياضي كاسته مي شود. در ضمن در اواخر ساعات مدرسه، حوصله نشستن در كلاس و گوش دادن به درسها را ندارد. لذا بايد دانش آموزان را به خوردن صبحانه تشويق كرد. فرق نمي كند نان، پنير ، چاي و .. با دادن آگاهي و آموزش ، سرمايه گذاري بلند مدتي انجام مي گيرد. كه اثرات مثبت آن در درس هاي بعدي خودنمايي مي كند به علاوه براي بهبود تغذيه در زماني كه قيمت مواد غذايي روز به روز تغيير مي كند، نياز به آگاهي وجود دارد. اين آگاهي ها در كتاب هاي مختلف منعكس شده است به اين معنا كه اگر نمي توانيد به كودك خود جگر گوسفند بدهيد مي توانيد از برگ چغندر استفده كنيد. اگر به گوشت دسترسي نداريد غلات و حبوبات را به صورت توأم مصرف كنيد.

 

 

 

 

 

فصل سوم

 

 

 

روش تحقیق

 

*دراین تحقیق از روش توصیفی –پیمایشی و همچنین از انواع مقیاس آماری استفاده شده است.

 

*تعاریف متغییر ها:

 

*می خواهیم وابستگی پیشرفت یا افت تحصیلی دانش آموزان با نوع تغذیه و بهداشت عمومی انها را نشان دهیم.

 

*با حذف متغیر های دیگر سعی در حفظ روایی تحقیق داشته ام.

و با دقت در جمع آوری داده ها پایایی آن نیز افزایش داده شده است.

 

*در این تحقیق برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده شده است همچنین به پرونده های دانش آموزان رجوع شده است ونمرات درس علوم –ریاضی-و زبان انگلیسی دانش آموزانی که تحت پوشش کمیته ی امداد امام خمینی بوده اند و نیز دانش آموزانی که صبحانه نمی خورند تجزیه و تحلیل شده است و در مواقعی هم از مدیر واحد آموزشی اطلاعاتی دریافت گردیده است.

 

*نمونه مدرسه ی راهنمایی آکوجان می باشد که 69 دانش آموز دارد.از میان آنها 26 نفر پایه اول 20 نفر پایه دوم 23 نفر پایه سومند.این مدرسه مختلط میباشد.

 

*برای ارائه ی اطلاعات از نمودار ها و جداول متعدد برای عینیت بخشی به تحقیق و همچنین انتقال آسان آن استفاده شده است.

 

 

 

فصل چهارم

 

 

 

یافته ها

 

 

نمودار زیر تعداد دانش آموزان هر کلاس را نشان میدهد:

 

 

جدول زیر میانگین نمرات درس علوم و ریاضی و زبان انگلیسی کلاس اول را نشان می دهد:

علوم	ریاضی	زبان
15.23	13.5	16.76

 

جدول زیر میانگین نمرات درس علوم و ریاضی و زبان انگلیسی کلاس دوم را نشان می دهد:

علوم	ریاضی	زبان
11.80	10.70	10.45

جدول زیر میانگین نمرات درس علوم و ریاضی و زبان انگلیسی کلاس سوم را نشان می دهد:

علوم	ریاضی	زبان
14.65	12.17	9.43

جدول زیر میانگین نمرات درس علوم ریاضی وزبان انگلیسی دانش آموزانی را که تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی نیستند در پایه اول نشان

 می دهد:

 

علوم	ریاضی	زبان
15.52	14	17.13

 

جدول زیر میانگین نمرات درس علوم ریاضی وزبان انگلیسی دانش آموزانی را که تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی نیستند در پایه دوم نشان

 می دهد:

 

علوم	ریاضی	زبان
11.46	10.76	10

 

جدول زیر میانگین نمرات درس علوم ریاضی وزبان انگلیسی دانش آموزانی را که تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی نیستند در پایه سوم نشان

 می دهد:

 

علوم	ریاضی	زبان
15	12.21	9.71

 

 

 

 

 

جدول زیر میانگین نمرات درس علوم و ریاضی و زبان انگلیسی دانش آمورانی را که صبحانه می خورند در پایه اول نشان میدهد:

 

علوم	ریاضی	زبان
16.31	14.39	17.68

 

جدول زیر میانگین نمرات درس علوم و ریاضی و زبان انگلیسی دانش آمورانی را که صبحانه می خورند در پایه دوم نشان میدهد:

 

علوم	ریاضی	زبان
12.93	11	10

 

جدول زیر میانگین نمرات درس علوم و ریاضی و زبان انگلیسی دانش آمورانی را که صبحانه می خورند در پایه سوم نشان میدهد:

 

علوم	ریاضی	زبان
15.84	14.68	10.68

 

 

 

 

*اطلاعات مربوط به دانش آموزان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی در کلاس اول راهنمایی:

 

	علوم	ریاضی	زبان	میانگین
سمانه	12	12	14	12.66
فاطمه	20	13	20	17.66
وحید	10	13	15	12.66
صابر	12	11	15	12.66
بهزاد	16	8	12	12
میانگین	16.4	11.4	15.2

 

نمودار مقایسه ای:ستون تیره مربوط به دانش آموزانی است که زیر پوشش کمیته نیستند.

 

 

جدول نمرات دانش آموزان کلاس اول که صبحانه نمی خورند:

 

	علوم	ریاضی	زبان	میانگین
سمانه	12	12	14	12.66
فاطمه	20	14	19	17.66
نرگس	17	15	20	17.33
ناهید	13	8	16	12.33
عباس	18	16	20	18
جلیل	10	8	12 نظرات شما عزیزان: بهروز ساعت11:03---23 ارديبهشت 1392 - [ایمیل] اينجانب براي اجراي طرح تحقيقاتي نياز مبرم به جمع آوري پرسشنامه دارم در صورت صلاحديد ايميل فرماييد.ضمن اينكه فرصت كمتري براي طراحي پرسشنامه دارم ازحسن توجهات ممنونم. بهروز ساعت11:01---23 ارديبهشت 1392 - [ایمیل] اينجانب براي اجراي طرح تحقيقاتي نياز مبرم به جمع آوري پرسشنامه مي باشم در صورت صلاحديد ايميل فرماييد.ضمن اينكه فرصت كمتري براي طراحي پرسشنامه دارم ازحسن توجهات ممنونم. saffaran ساعت11:55---1 دی 1391 [وب سایت] - [ایمیل] با سلام من به تازگی در زمینه تغذیه در حال فعالیت هستم و به جمع آوری پرسشنامه پرداخته ام از شما خواستارم که لطفا متن پرسشنامه ئ خود را برای من ایمیل فرمایید. محمد ساعت1:22---29 شهريور 1390 [وب سایت] - [ایمیل] بچه ها سوئ تغذیه ندارند معلما به جای درس دادن فوتبال بازی میکنند به جای درس دادن نام : آدرس ایمیل: وب سایت/بلاگ : متن پیام: نظر خصوصی  کد را وارد نمایید:       عکس شما آپلود عکس دلخواه:
نویسنده: مهدی رحیمی نژاد ׀ تاریخ: پنج شنبه 22 ارديبهشت 1390برچسب:, ׀ موضوع: <-PostCategory-> ׀